«La ultraizquierda
fracasó»
Ezkerra berrasmatu behar da
sektarismo zaharrak baztertuz. Demokraziaren erradikalizazioa da eraldaketarako
bidea. Behetik gorako prozesua, demokrazia parte hartzailea herritarren
ahalduntzerako prozesu gisa ulertuta
Emir Sader intelektual
brasildarrari lapurtu diot titulua. «Página 12» agerkarian publikatu zuen artikulu bati
izenburu hori jarri zion. Latinoamerikako kontestuan
botatako baieztapena da, noski. Europan halakorik baieztatu al genezake?
Ez dut alferrik ekarri titulua,
probokatzeagatik soilik. Iratzar Fundazioak antolatutako Neguko Unibertsitatean
ezkerraz eta askapen bideez jarduteko parada izan dugu. Bertan jardun duten
ponente guztiek baieztatu dute Berlineko harresia erori ostean gertatutakoaren
konstatazio bat: erreforma ala iraultzaren arteko dikotomia zaharra faltsua da
gaur egun. Ezkerraren beste uste asko bezala erori da. Raul Zelikek XX. mendean
hiru ezker mota egon direla adierazi du: lehena, ezker iraultzailea, bigarrena
erreformista eta hirugarrena espazio txikien eraginean sinetsi eta jardun
duena.
Hirurek porrot egin
dute Zeliken ustez. Ezker
iraultzaileak edo haustura zaleak autoritarismo berria ekarri duelako.
Herritarren ongizatea bermatzeko ezintasunaren ondorioz, botereari eusteko
formula bakar gisa. Erreformistak, sisteman erabat integratu delako, ia
neoliberalismoa beste aukerarik ez dagoela sinesteraino. Eta anarkistak,
berriz, ez duelako sekula botereari bere dimentsio guztietan aurre egiteko
planteamendu edo alternatibarik eskaini.
Latinoamerikako azken hamarkadako
esperientziak zein Europan orain gertatzen ari direnak ezkerraren manual
klasikoetatik kanpokoak dira. Berrikuntza ekarri dute, imajinario berriak
eraiki dituzte. Ilusioa piztearekin batera, berriz ere amesteko aukera ekarri
dute. Eta berrikuntza hori nondik etorri da? Bada, aipatutako hiru eskola
horien sintesitik, konbinazio forma ezberdinak emanez. Hor ikasgaia: ezkerra
berrasmatu behar da sektarismo zaharrak baztertuz. Sintesi horrek beste
elementu berritzaile bat ekarri du: iraultza eta demokraziaren arteko batura.
Demokraziaren erradikalizazioa da eraldaketarako bidea. Behetik gorako
prozesua, demokrazia parte hartzailea herritarren ahalduntzerako prozesu gisa
ulertuta.
Euskal Herrian baditugu esperientzia
eta baldintzak halako prozesuak garatzeko. Autogestio eta esperientzia
kooperatibista zabala, lege aldaketa zehatzak egiteko proposamen gaitasuna eta
haustura gauzatzeko kapital politikoa. Hori guztia, ohiko alderdien logikak
alboratu eta bestelako imajinarioen bidez artikulatuz. Herritar batasunaren
formula Fronte Zabalean berreskuratu, berrasmatu eta egungo egoerara egokitzea
gako inportantea izango da.